Kediler, doğaları gereği dayanıklı hayvanlar olsa da çeşitli kedi hastalıkları ile karşılaşabilirler. Bu hastalıkların bazıları basit tedavilerle iyileşebilirken, bazıları ciddi ve hatta ölümcül olabilir. Kedilerde en sık görülen hastalıkları gruplara ayırarak incelemek, hem kedinizin sağlığını korumanıza hem de erken teşhis için belirtileri tanımanıza yardımcı olur.
Kedi Göz Hastalıkları
Kedilerin gözleri oldukça hassastır ve birçok hastalığa yatkındır. Kedi göz hastalıkları genellikle enfeksiyonlar, travmalar veya genetik faktörlerden kaynaklanır.
- Konjonktivit: Gözde kızarıklık, sulanma ve çapaklanma ile kendini gösterir. Bakteriyel, viral veya alerjik nedenlere bağlı olarak gelişebilir.
- Katarakt: Genellikle yaşlı kedilerde görülür ve göz merceğinin bulanıklaşması ile karakterizedir. Görme kaybına yol açabilir.
- Glokom: Göz içi basıncının artmasıyla ortaya çıkar. Gözde şişlik, kızarıklık ve ağrı görülür.
- Üveit: Gözün iç tabakalarının iltihaplanması sonucu meydana gelir ve ciddi görme kayıplarına yol açabilir.
- Kornea Ülseri: Genellikle yaralanmalardan kaynaklanır ve gözde bulanıklık, sulanma, ışığa duyarlılık gibi belirtilerle kendini gösterir.
Kedi Deri Hastalıkları
Kedi deri hastalıkları, tüy dökülmesi, kaşıntı ve deri lezyonları ile kendini belli eder. Bunların bir kısmı bulaşıcı olabilir.
- Mantar Enfeksiyonu: Genellikle yuvarlak ve kabuklu lezyonlarla ortaya çıkar. İnsanlara da bulaşabilen bir hastalıktır.
- Egzama: Alerjik reaksiyonlar, stres veya çevresel faktörlerden kaynaklanabilir. Deride kızarıklık, kepeklenme ve kaşıntı görülür.
- Parazitler (Pire, Kene, Bit): Kaşıntı, tüy dökülmesi ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
- Alerjik Dermatit: Besinler, bitkiler veya kimyasallara karşı alerjik reaksiyon sonucu gelişebilir.
Kedi Patisi Hastalıkları
Kedilerin patileri oldukça hassas olup yaralanmalara ve enfeksiyonlara yatkındır. Kedi patisi hastalıkları arasında şunlar bulunur:
- Tırnak Enfeksiyonları: Bakteriyel veya mantar kaynaklı olabilir. Tırnak çevresinde şişlik ve kızarıklık gözlemlenir.
- Yanıklar ve Yaralanmalar: Özellikle sıcak yüzeylere temas eden kedilerde görülür. Yürümede zorluk yaşanabilir.
- Pododermatit: Pati yastıkçıklarının iltihaplanmasıdır. Genellikle bağışıklık sistemiyle ilgili hastalıklarla ilişkilidir.
Kedi Kulak Hastalıkları
Kedi kulak hastalıkları, kulakta kaşıntı, kötü koku, akıntı ve dengesizlik gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.
- Kulak Uyuzu: Kulak içinde kahverengi veya siyah tortuların birikmesiyle fark edilir. Şiddetli kaşıntıya neden olur.
- Otitis Media (Orta Kulak İltihabı): Bakteriyel veya mantar enfeksiyonları sonucu gelişebilir. Baş eğik duruşu ve denge problemlerine neden olabilir.
- Polipler: Kulakta iyi huylu tümörler oluşabilir ve işitme kaybına yol açabilir.
Kedi Ağız Hastalıkları
Kedi ağız hastalıkları, diş eti hastalıkları ve enfeksiyonlarla karakterizedir.
- Gingivitis (Diş Eti İltihabı): Kızarık, şiş ve kanamalı diş etleriyle kendini gösterir. Tedavi edilmezse diş kaybına yol açabilir.
- Stomatit: Ağız içinde iltihaplanma ve yaralar oluşur. Kedinin yemek yemesini zorlaştırır.
- Diş Çürükleri: Genellikle yanlış beslenme veya genetik faktörlerden kaynaklanır.
- Ağız Kanserleri: Ağız içinde sert şişlikler veya yaralarla kendini gösterir.
Öldürücü Kedi Hastalıkları
Bazı kedi hastalıkları ölümcül olabilir ve erken teşhis edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir.
- FIP (Feline Infectious Peritonitis): Kedilerin bağışıklık sistemini etkileyen viral bir hastalıktır. Islak ve kuru olmak üzere iki türü vardır ve tedavisi zordur.
- FeLV (Feline Lösemi Virüsü): Kanser ve bağışıklık yetmezliği ile sonuçlanabilen viral bir hastalıktır.
- FIV (Feline Immunodeficiency Virus): Kedilerin bağışıklık sistemini baskılayan bir virüstür. İnsanlardaki HIV virüsüne benzetilir.
Panlökopeni: Genellikle yavru kedileri etkileyen, ishal, kusma ve ateşle seyreden ölümcül bir hastalıktır.
Kedi Hastalıkları ve Belirtileri
Kediler, hastalık belirtilerini gizlemeye meyilli canlılardır. Bu nedenle, kedinizdeki en küçük değişiklikleri bile fark etmek hayati önem taşır. Kedi hastalıkları belirtileri, hastalığın türüne bağlı olarak değişse de bazı yaygın semptomlar erken teşhis için belirleyici olabilir. İşte kedilerde sık görülen hastalıkların belirtileri ve hangi durumlarda bir veterinere danışılması gerektiği hakkında detaylı bilgiler:
1. Sindirim Sistemi Hastalıklarının Belirtileri
Sindirim sistemi hastalıkları genellikle kusma, ishal, kabızlık ve iştah değişiklikleri ile kendini gösterir.
- Kusma: Aralıklı veya sürekli kusma sindirim problemlerinin yanı sıra daha ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Yabancı cisim yutma, gıda intoleransı veya mide enfeksiyonları neden olabilir.
- İshal: Parazitler, enfeksiyonlar, beslenme değişiklikleri veya ciddi viral hastalıklar (Panlökopeni gibi) nedeniyle oluşabilir. Sürekli ishal, kedide su kaybına yol açabilir.
- Kabızlık: Yetersiz su tüketimi, tüy yutma veya bağırsak tıkanıklıkları nedeniyle oluşabilir. Uzun süren kabızlık ciddi sağlık sorunlarına işaret edebilir.
İştah Kaybı: Kediniz normalden daha az yemek yiyor veya tamamen yemeyi reddediyorsa sindirim sorunları, diş hastalıkları veya ciddi iç hastalıklar olabilir.
2. Solunum Yolu Hastalıklarının Belirtileri
Solunum yolu hastalıkları genellikle burun akıntısı, hapşırma, öksürük ve nefes almada zorluk ile kendini belli eder.
- Hapşırma ve Burun Akıntısı: Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yaygın belirtilerindendir. Feline Herpes Virüsü (FHV) veya Calicivirus gibi viral enfeksiyonlar nedeniyle olabilir.
- Öksürük: Alerjiler, astım veya bronşit gibi hastalıklara işaret edebilir. Sürekli ve şiddetli öksürük zatürre belirtisi olabilir.
Ağız Açık Nefes Alma: Normalde kediler ağızlarını açık tutarak nefes almazlar. Bu belirti kalp hastalıkları, akciğer enfeksiyonları veya solunum yollarında ciddi bir tıkanıklığın göstergesi olabilir.
3. Deri ve Tüy Hastalıklarının Belirtileri
Kedilerde deri hastalıkları, genellikle tüy dökülmesi, kaşıntı, kızarıklık ve deri lezyonları ile kendini gösterir.
- Aşırı Tüy Dökülmesi: Mevsimsel dökülmeler normaldir, ancak anormal derecede fazla tüy kaybı, alerjik reaksiyonlar, stres veya mantar enfeksiyonlarının belirtisi olabilir.
- Kaşıntı ve Kızarıklık: Pireler, akarlar, mantar enfeksiyonları veya gıda alerjileri kaşıntıya neden olabilir. Kediniz sürekli kaşınıyorsa deri hastalıklarından şüphelenmek gerekir.
Deri Üzerinde Kabuklanmalar ve Yara İzi: Egzama, mantar enfeksiyonları veya bakteriyel enfeksiyonlar sonucu oluşabilir. Kedinizin tüyleri arasında belirgin yaralar ve pullanmalar varsa veteriner kontrolü şarttır.
4. Göz Hastalıklarının Belirtileri
Kedi göz hastalıkları genellikle gözlerde akıntı, kızarıklık, sulanma veya göz kapaklarının şişmesi gibi belirtilerle ortaya çıkar.
- Göz Akıntısı ve Çapaklanma: Feline Herpes Virüsü (FHV) veya bakteriyel konjonktivit gibi hastalıklardan kaynaklanabilir.
- Gözde Şişlik ve Kızarıklık: Üveit, glokom veya kornea ülseri gibi ciddi hastalıkların belirtisi olabilir.
Göz Bebeklerinde Değişiklik: Anormal şekilde genişlemiş veya küçülmüş göz bebekleri sinir sistemi hastalıklarını gösterebilir.
5. Ağız ve Diş Hastalıklarının Belirtileri
Kedilerde ağız hastalıkları, özellikle kötü nefes kokusu, salya akıntısı ve diş eti kanamaları ile kendini belli eder.
- Ağız Kokusu: Gingivitis (diş eti iltihabı), diş taşları veya enfekte olmuş dişlerden kaynaklanabilir.
- Salya Akması: Stomatit veya ağız içi ülserlerin belirtisi olabilir. Ayrıca zehirlenmelerde de görülebilir.
Diş Eti Kanamaları: Diş eti hastalıklarının ilerlemesi sonucu oluşur. Tedavi edilmezse diş kayıplarına yol açabilir.
6. İdrar Yolu Hastalıklarının Belirtileri
İdrar yolu hastalıkları genellikle sık idrara çıkma, idrar yaparken zorlanma ve idrarda kan görülmesi gibi belirtilerle ortaya çıkar.
- İdrara Çıkarken Zorluk: İdrar yolu enfeksiyonları, mesane taşları veya böbrek hastalıklarının göstergesi olabilir.
- İdrarda Kan: Üriner sistem enfeksiyonları veya ciddi böbrek hastalıklarının belirtisidir.
Kedinizin Tuvalet Dışına Yapması: Genellikle stres, enfeksiyon veya idrar yollarındaki tıkanıklıklardan kaynaklanabilir.
7. Sinir Sistemi ve Kas-İskelet Hastalıklarının Belirtileri
Sinir sistemi ve kas-iskelet hastalıkları kedilerde dengesizlik, titreme, yürüyüş bozuklukları ve felç gibi belirtilerle kendini gösterir.
- Titreme ve Kas Seğirmesi: Sinir sistemi hastalıkları, zehirlenme veya nörolojik bozuklukların belirtisi olabilir.
- Yürüme Bozuklukları ve Düşme: Beyin hastalıkları, omurilik sorunları veya kas-iskelet sisteminde oluşan hastalıklar neden olabilir.
Ani Felç: Genellikle kan pıhtısı oluşumu (Feline Aorto Tromboembolizm) nedeniyle arka bacak felci meydana gelebilir.
Hangi Belirtilerde Acilen Veterinere Gidilmelidir?
Kedinizde aşağıdaki belirtilerden biri varsa vakit kaybetmeden bir veteriner hekime başvurmalısınız:
- Sürekli kusma ve şiddetli ishal
- Yemek yemeyi tamamen bırakma
- Nefes almada güçlük veya ağızdan nefes alma
- İdrar yapamama veya idrarda kan görülmesi
- Şiddetli titreme veya kasılmalar
- Ani felç veya yürüyememe
- Gözlerde anormal şişlik ve renk değişimi
Erken teşhis, birçok kedi hastalığı için hayati önem taşır. Kedinizde gözlemlediğiniz değişiklikleri yakından takip ederek ve düzenli veteriner kontrollerine götürerek onun sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlayabilirsiniz.
British Kedi Hastalıkları
British Shorthair kedileri genetik olarak bazı hastalıklara yatkındır:
- HCM (Hipertrofik Kardiyomiyopati): Kalp kası kalınlaşmasına neden olan genetik bir hastalıktır.
- Polikistik Böbrek Hastalığı: Böbreklerde kist oluşumuna yol açan bir hastalıktır.
Scottish Kedi Hastalıkları
Scottish Fold kedileri özellikle kulak yapılarından dolayı şu hastalıklara yatkındır:
- Osteokondrodizplazi: Kulak kıkırdağındaki mutasyon nedeniyle eklem ve kemik sorunlarına yol açar.
- Artrit: Eklemlerde ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olabilir.
Tekir Kedi Hastalıkları
Tekir kediler genetik olarak daha dayanıklı olsalar da bazı hastalıklarla karşılaşabilirler:
- Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları: Göz ve burun akıntısı, hapşırma ile kendini gösterir.
- Bağırsak Parazitleri: Özellikle dışarıda yaşayan kedilerde sık görülür.
Yavru Kedi Hastalıkları ve Belirtileri
Yavru kedi hastalıkları bağışıklık sistemlerinin zayıf olması nedeniyle daha ciddi seyredebilir.
- Anne sütü alamayan yavrularda bağışıklık düşüklüğü
- İshal ve kusma nedeniyle su kaybı
- Soğuk algınlığı ve solunum yolu hastalıkları
Kedi Hastalıkları İnsana Bulaşır mı?
Bazı kedi hastalıkları insanlara bulaşabilir. Bunlar arasında toksoplazmozis, mantar enfeksiyonları, kuduz ve bağırsak parazitleri yer alır. Kedi hastalıklarının insanlara bulaşmasını önlemek için hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
